Motoryzacja

Podstawy elektrotechniki i elektroniki pojazdów samochodowych

Kryteria wyboru olejów silnikowych do samochodów osobowych.

Certyfikat kompetencji zawodowych przewoźnika drogowego.

Wydanie IV - rok 2022

Podręcznik został napisany z myślą o osobach zamierzających rozpocząć działalność gospodarczą rejestrując firmy transportowe, firmy wykonujące pośrednictwo w przewozie rzeczy oraz o osobach pragnących zdobyć uprawnienia do zarządzania transportem drogowym, starających się o uzyskanie:

• zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego osób lub rzeczy w transporcie krajowym,
• licencji wspólnotowej na wykonywanie przewozów osób lub rzeczy w transporcie międzynarodowym,
• licencji na wykonywanie zarobkowych przewozów osób samochodami przeznaczonymi konstrukcyjnie do przewozu 8-9 osób łącznie z kierowcą,
• licencji na wykonywanie zarobkowych przewozów osób samochodami osobowymi,
• licencji na wykonywania pośrednictwa w przewozie rzeczy (licencji spedytora).

Spis treści

PRAWO CYWILNE / 13

Definicja umowy / 13
Sposoby zawierania umów / 14
Formy zawierania umów / 16
Prawny podział umów / 17
Rzeczowy podział umów / 19
Umowy o przeniesienie praw / 19
Umowy o korzystanie z cudzych praw / 23
Umowy o usługi ogólne / 26
Umowy transportowe / 28
Inne umowy / 29
Przedawnienia / 31
Pełnomocnictwa do zarządzenia firmą / 33
Podsumowanie rozdziału / 34

REJESTRACJA DZIAŁALNOŚCI I PRAWO HANDLOWE / 37

Działalność gospodarcza / 37
Podejmowanie działalności gospodarczej / 40
Formy prowadzenia działalności gospodarczej / 41
Firmy prawa cywilnego / 42
Jednoosobowa działalność gospodarcza / 42
Spółka cywilna / 44
Spółki prawa handlowego / 44
Osobowe spółki prawa handlowego / 45
Spółka jawna / 45
Spółka partnerska / 46
Spółka komandytowa / 46
Spółka komandytowo-akcyjna / 47
Kapitałowe spółki prawa handlowego / 47
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością / 47
Spółka akcyjna / 50
Prosta spółka akcyjna / 50
Przekształcenie, łączenie i podział spółek / 52
Przekształcenie spółek / 52
Łączenie spółek / 54
Podział spółek / 54
Spółdzielnie / 56
Firmy i osoby zagraniczne / 57
Struktura firm w Polsce57
Poziomy zarządzania przedsiębiorstwami / 59
Upadłość przedsiębiorstwa / 61
Podsumowanie rozdziału / 62

PRAWO SOCJALNE / 66

Wybrane zagadnienie z prawa pracy / 66
Cel przepisów i definicje / 66
Podstawowe zasady prawa pracy / 67
Stosunek pracy i umowa o pracę / 67
Zawarcie umowy o pracę / 68
Rozwiązanie i wygaśnięcie umowy o pracę / 68
Wynagrodzenie za pracę i jego ochrona / 71
Inne świadczenia i odprawy związane z pracą / 72
Układ zbiorowy pracy i regulamin wynagradzania / 72
Obowiązki pracodawcy / 73
Obowiązki pracownika / 74
Prawa pracownika / 74
Regulamin pracy / 74
Odpowiedzialność porządkowa pracowników / 75
Odpowiedzialność materialna pracowników / 76
Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną pracodawcy / 76
Odpowiedzialność za mienie powierzone pracownikowi / 76
Czas pracy pracowników / 77
Nominalny czas pracy / 77
Praca pracowników w godzinach nadliczbowych / 78
Praca pracowników w porze nocnej / 82
Praca pracowników w niedziele i święta / 83
Podróże służbowe / 83
Urlopy pracownicze / 84
Urlopy wypoczynkowe / 84
Urlopy bezpłatne / 85
Ochrona pracy kobiet / 85
Zatrudnienie młodocianych / 86
Rozpatrywanie sporów pracowniczych i przedawnienie roszczeń / 87
Odpowiedzialność za wykroczenia przeciwko prawom pracownika / 88
Podsumowanie rozdziału / 88
Bezpieczeństwo i higiena pracy / 90
Podstawowe obowiązki pracodawcy / 91
Prawa i obowiązki pracownika / 92
Czynniki oraz procesy pracy stwarzające szczególne zagrożenie dla zdrowia lub życia / 92
Profilaktyczna ochrona zdrowia / 93
Wypadki przy pracy i choroby zawodowe / 94
Szkolenia / 95
Środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze / 95
Służba bezpieczeństwa i higieny pracy / 96
Nadzór nad warunkami pracy / 96
Podsumowanie rozdziału / 97
Czas pracy kierowców / 99
Definicja czasu pracy / 99
Systemy czasu pracy / 102
Unijne normy czasu pracy kierowców / 103
Normy czasu prowadzenia pojazdu i przerw w prowadzeniu / 103
Normy nieprzerwanego czasu prowadzenia pojazdu / 104
Normy dziennego czasu prowadzenia pojazdu / 104
Normy tygodniowego czasu prowadzenia pojazdu / 104
Normy dwutygodniowego czasu prowadzenia pojazdu / 105
Normy czasu odpoczynku kierowcy / 105
Normy dziennego odpoczynku kierowcy / 105
Norma dziennego odpoczynku załogi dwuosobowej / 106
Norma dziennego odpoczynku na promie lub platformie pociągu / 107
Normy tygodniowego odpoczynku kierowcy / 108
Normy tygodniowego odpoczynku kierowcy w okazjonalnych przewozach osób / 108
Odstępstwa od przestrzegania przepisów rozporządzenie (WE) nr 561/2006 / 109
Krajowe normy czasu prowadzenia pojazdu, przerw w prowadzeniu i odpoczynków kierowców wykonujących regularne przewozy osób na trasach do 50 km / 104
Przerwy socjalne w pracy kierowców / 109
Nocna praca kierowców / 110
Praca kierowców w godzinach nadliczbowych / 112
Czas pracy kierowców niepozostających w stosunku pracy / 115
Podsumowanie rozdziału / 116
Pakiet Mobilności / 119
Zasady odbierania odpoczynków tygodniowych / 120
Powrót kierowcy w określonym czasie do bazy / 122
Możliwość wydłużania czasu jazdy przy powrocie do bazy / 122
Zasady wykorzystywania przerw w załodze kilkuosobowej / 123
Tachografy / 124
Tachografy analogowe / 124
Tachografy cyfrowe / 128
Kontrola tachografów i czasu pracy kierowcy / 135
Eksploatacja tachografów – obowiązki pracodawcy / 137
Eksploatacja tachografów – obowiązki kierowcy / 138
Podsumowanie rozdziału / 139
Organizacje społeczne i zawodowe / 141
Związki zawodowe / 141
Krajowe organizacje zawodowe / 142
Krajowe organizacje zawodowe przewozu osób / 142
Krajowe organizacje zawodowe przewozów rzeczy / 142
Międzynarodowe organizacje zawodowe / 144

PODATKI I OPŁATY / 146

Pojęcie podatku / 146
Podatki związane z majątkiem trwałym / 147
Podatki związane z eksploatacją pojazdów / 148
Podatki związane z działalnością gospodarczą / 150
Podsumowanie rozdziału / 154

DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA I ZARZĄDZANIE FINANSAMI PRZEDSIĘBIORSTWA / 156

Organizacja i zarządzanie / 156
Pojęcie i cel organizacji / 156
Otoczenie organizacji / 160
Struktura organizacyjna / 161
Zarządzanie firmą / 166
Rola zarządzania / 166
Rodzaje zarządzania / 167
Rola menedżera w zarządzaniu / 168
Rola zasobów w zarządzaniu / 169
Współczesne metody zarządzania / 170
Planowanie w firmie / 173
Pojęcia planowania i planu / 173
Metody planowania / 175
Budżet i budżetowanie / 177
Marketing w firmie / 180
Nowoczesne techniki elektroniczne w zarządzaniu / 183
Co to jest EDI? / 183
Techniki elektroniczne / 184
Systemy komputerowe / 184
Sieci komputerowe / 185
Usługi telekomunikacyjne / 187
Podsumowanie rozdziału / 188
Prawo finansowe / 193
System ewidencji gospodarczej / 193
Ewidencja operatywna / 193
Rachunkowość / 193
Księgowość / 194
Koszty w przedsiębiorstwie / 200
Kalkulacja / 202
Analizy ex post / 203
Analizy ex ante / 203
Sprawozdawczość finansowa / 205
Analiza finansowa przedsiębiorstwa / 209
Amortyzacja / 211
Odpowiedzialność w zakresie rachunkowości / 213
Statystyka / 214
Podsumowanie rozdziału / 214
Bieżące finansowanie przedsiębiorstw / 216
Banki i rozliczenia bankowe / 216
Banki i ich rodzaje / 216
Kryteria wyboru banku / 217
Finansowe rozliczenia bankowe / 218
Rozliczenia gotówkowe / 218
Rozliczenia bezgotówkowe / 218
Usługi depozytowe / 222
Poręczenia / 222
Podsumowanie rozdziału / 222
Kredyty bankowe i ich zabezpieczanie / 224
Pojęcie kredytu i ich rodzaje / 224
Zabezpieczenie kredytów / 225
Podsumowanie rozdziału / 227
Inwestycje i ich finansowanie / 228
Pojęcie inwestycji / 228
Źródła finansowania inwestycji / 229
Ocena opłacalności inwestycji / 231
Podsumowanie rozdziału / 233
Ubezpieczenia w transporcie drogowym / 234
Ubezpieczenia społeczne / 235
Ubezpieczenia pracownicze / 235
Ubezpieczenia emerytalne / 236
Ubezpieczenia rentowe / 236
Ubezpieczenia chorobowe / 236
Ubezpieczenia wypadkowe / 238
Ubezpieczenia zdrowotne / 240
Ubezpieczenia działalności gospodarczej / 240
Ubezpieczenia osobowe / 240
Ubezpieczenia majątkowe / 241
Ubezpieczenie mienia / 241
Ubezpieczenia OC / 242
Ubezpieczenia komunikacyjne / 243
Ubezpieczenie OC / 244
Ubezpieczenie „Zielona karta” / 245
Ubezpieczenie AC / 245
Ubezpieczenie NNW / 246
Ubezpieczenie Car Assistance / 247
Podsumowanie rozdziału / 248

WYKONYWANIE TRANSPORTU DROGOWEGO / 250

Warunki wspólne wykonywania krajowego transportu drogowego osób i rzeczy / 250
Zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika / 250
Warunki uzyskania zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego / 251
Dobra reputacja / 251
Certyfikat kompetencji zawodowych przewoźnika / 257
Zabezpieczenie finansowe / 258
Kierowcy o wymaganych kwalifikacjach / 258
Pojazdy / 258
Osoba zarządzająca transportem / 259
Siedziba / 260
Baza eksploatacyjna / 260
Jak uzyskać zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego? / 260
Zwolnienie z obowiązku uzyskania zezwolenia / 261
Licencja wspólnotowa / 262
Dodatkowe warunki wykonywania transportu drogowego osób / 263
Licencje na wykonywanie przewozów osób małymi pojazdami / 263
Zezwolenia w przewozach osób / 265
Rodzaje przewozów osób / 265
Zezwolenia na przewozy regularne i regularne specjalne osób wydawane wg przepisów ustawy o transporcie drogowym- s. 265
Zezwolenia w międzynarodowych przewozach osób / 266
Organizacja przewozów osób wg ustawy o publicznym transporcie zbiorowym / 259
Organizacja przewozów osób w krajowym transporcie publicznym według nowych przepisów / 270
Zaświadczenie na wykonywanie publicznego transportu zbiorowego / 271
Potwierdzenia zgłoszenia przewozu / 273
Organizacja przewozów osób w międzynarodowym transporcie publicznym wg nowych przepisów / 273
Pośrednictwo przy przewozie osób / 274
Przewozy osób na potrzeby własne / 275
Przewozy kabotażowe osób / 276
Wykonywanie przewozów osób wg prawa przewozowego / 276
Umowa przewozu osób / 277
Umowa przewozu bagażu / 279
Prawa pasażerów / 280
Honorowanie ulg obywateli / 282
Rozkłady jazdy w publicznej komunikacji autobusowej / 283
Dodatkowe warunki wykonywania transportu drogowego rzeczy / 283
Licencje w transporcie rzeczy małymi pojazdami / 283
Dodatkowe zezwolenia w transporcie rzeczy / 285
Zezwolenia w krajowych specjalizowanych przewozach rzeczy / 285
Zezwolenia zagraniczne w międzynarodowych przewozach / 285
Wykonywanie przewozów rzeczy wg Konwencji CMR / 287
Umowa przewozu rzeczy / 288
Reklamacje, roszczenia i ich przedawnienie / 293
Pośrednictwo w przewozie rzeczy / 295
Przewozy rzeczy na potrzeby własne / 296
Przewozy kabotażowe – warunki wykonywania / 298
Przewozy kabotażowe na obszarze Unii Europejskiej / 298
Przewozy kabotażowe poza obszarem Unii Europejskiej / 306
Zasady korzystania z zezwoleń, licencji i zaświadczeń / 306
Nowe wypisy z zezwoleń, licencji i zaświadczeń / 308
Zawieszanie zezwoleń i licencji / 309
Przenoszenie uprawnień do zezwoleń i licencji / 309
Cofanie zezwoleń i licencji / 309
Wygasanie zezwoleń i licencji / 311
Opłaty administracyjne w transporcie drogowym / 311
Fakturowanie usług przewozowych / 315
Spedycja / 317
Logistyka / 318
Podsumowanie rozdziału / 319
Umowy międzynarodowe w transporcie / 323
Prawo Unii Europejskiej / 323
Umowy bilateralne / 324
Konwencje międzynarodowe / 324
Konwencje międzynarodowe dla przewozów osób i rzeczy / 325
Porozumienie EKMT / 325
Konwencje regulujące przepisy ruchu drogowego / 326
Konwencje socjalne w transporcie / 326
Konwencja celna CPD / 326
Konwencje międzynarodowe w przewozach osób / 327
Konwencje międzynarodowe w przewozach rzeczy / 327
Konwencja CMR / 328
Reguły INCOTERMS / 329
Konwencja ATP / 332
Umowa Europejska ADR / 333
Konwencja Bazylejska. 334
Konwencja o bezpiecznych kontenerach / 334
Konwencje celne / 335
Wspólna Procedura Tranzytowa (WPT) / 335
Konwencja TIR / 335
Konwencja ATA / 337
Podsumowanie rozdziału / 337
Kontrole w transporcie / 341
Kontrole administracyjne / 342
Inspekcja Transportu Drogowego / 342
System KREPTD / 349
Policja drogowa / 351
Państwowa Inspekcja Pracy / 352
Inne kontrole / 353
Urzędy Celno-Skarbowe / 353
Straż Graniczna / 353
Straż Gminna (Miejska) / 354
Zarządcy Dróg Publicznych / 354
Straż Leśna / 355
Straż Pożarna / 355
Państwowa Inspekcja Sanitarna / 356
Państwowa Inspekcja Weterynaryjna / 356
Podsumowanie rozdziału / 356
Struktura i organizacja transportu drogowego / 359
Struktura i organizacja transportu osób / 361
Struktura i organizacja transportu rzeczy / 362

NORMY TECHNICZNE I TECHNICZNE ASPEKTY DZIAŁALNOŚCI / 364

Utrzymanie stanu technicznego pojazdów / 364
Certyfikacja i homologacja / 364
Badania techniczne pojazdów / 364
Rejestracja pojazdów / 365
Obsługa pojazdów / 366
Naprawy pojazdów / 367
Zużycie pojazdów / 370
Wyposażenie wspólne dla wszystkich pojazdów / 371
Wymagania ekologiczne wobec pojazdów / 372
Informacje dodatkowe w zakresie przewozów osób / 374
Parametry techniczne i wyposażenie autobusów / 374
Specjalizacja w zakresie przewozów osób / 375
Informacje dodatkowe w zakresie przewozów rzeczy / 377
Parametry techniczne i wyposażenie samochodów ciężarowych / 377
Urządzenia ładunkowe / 378
Opakowania towarów / 378
Jednostki ładunkowe / 379
Paletyzowanie / 380
Pakietowanie / 381
Konteneryzacja / 381
Specjalizacja w zakresie przewozów rzeczy / 382
Przewozy ADR / 382
Przewozy odpadów / 387
Przewozy szybko psujących się artykułów żywnościowych / 389
Przewozy żywych zwierząt / 391
Przewozy nienormatywne / 394
Przewozy kombinowane / 397
Przewozy towarów wrażliwych / 398
Podsumowanie rozdziału / 400

BEZPIECZEŃSTWO DROGOWE / 408

Bezpieczeństwo drogowe w przewozach osób i rzeczy / 408
Wymagania wobec kierowców / 408
Posiadanie wymaganego prawa jazdy / 408
Posiadanie kwalifikacji zawodowych / 409
Sieci drogowe w kraju i w Europie / 411
Sieć dróg krajowych / 411
Sieć dróg w Europie / 413
Zachowanie się w wypadkach drogowych / 414
Rodzaje wypadków drogowych / 414
Przyczyny wypadków drogowych / 415
Prędkość a wypadki drogowe / 416
Alkohol a wypadki drogowe / 419
Pogoda a wypadki drogowe / 419
Zasady postępowania w wypadkach drogowych / 419
Bezpieczeństwo drogowe w przewozach rzeczy / 422
Dodatkowe uprawnienia kierowców / 422
Ograniczenia w ruchu drogowym / 423
Załadunek pojazdów i techniki mocowania ładunków / 423
Bezpieczeństwo przewozu / 424
Obowiązki uczestników przewozu / 424
Czynniki decydujące o prawidłowym załadunku pojazdu / 426
Ograniczenia konstrukcyjne nadwozi pojazdów / 426
Ograniczenia ładowania pojazdów / 428
Stabilność ładunku / 429
Zasady rozmieszczania ładunków w pojeździe / 430
Sposoby mocowania ładunku i środki do tego stosowane / 433
Podstawowe warunki prawidłowego załadunku pojazdów i mocowania na nich ładunków / 437
Podsumowanie rozdziału / 441

TESTY EGZAMINACYJNE / 448

Test - przykład dla przewozu osób / 448
Test – przykład dla przewozu rzeczy / 458

ZADANIA EGZAMINACYJNE / 468

Przykładowe zadania w zakresie przewozu osób / 469
Zadanie 1 – Kalkulacja kosztów przewozu / 469
Zadanie 2 – Harmonogram czasu pracy / 470
Zadanie 3 – Budowanie rozkładu jazdy / 471
Zadanie 4 – Potoki pasażerów / 472
Zadanie 5 – Harmonogram planowania czasu i kosztu wycieczki / 474
Przykładowe zadania w zakresie przewozu rzeczy / 475
Zadanie 1 – Kalkulacja kosztów przewozu / 475
Zadanie 2 – Harmonogram zadania przewozowego / 476
Przykładowe zadania wspólne dla przewozu osób i rzeczy / 478
Zadanie 1 – Rozliczanie wynagrodzeń i ZUS / 478

POZOSTAŁE INFORMACJE / 480

Zasady egzaminowania / 480
Odpowiedzi do pytań testowych / 482
Bibliografia / 485

TESTY I ZADANIA PRAKTYCZNE. EGZAMIN ZAWODOWY - to publikacje - opracowane zgodnie z nową podstawą programową - dzięki której można przygotować się do egzaminów zawodowych w nowej formule.

Każda z publikacji opracowana przez wysokiej klasy specjalistów i egzaminatorów zawiera:
- zasady przeprowadzania egzaminu zawodowego
- 5 testów do części pisemnej egzaminu
- zadania z rozwiązaniami do części praktycznej
- klucze odpowiedzi do testów

Publikacja skierowana do uczniów klas 2 szkół ponadgimnazjalnych, którzy kształcą się w zawodzie technik pojazdów samochodowych. Realizuje treści z zakresu kwalifikacji T.42 (Organizacja i prowadzenie procesu obsługi pojazdów samochodowych).

Książka zawiera 5 zestawów egzaminacyjnych. W każdym z nich znajduje się test, obejmujący 40 pytań zamkniętych. Autor zamieścił też w publikacji propozycje rozwiązania zadań i klucz odpowiedzi do testów.

Publikacja przeznaczona dla uczniów i słuchaczy szkół oraz placówek kształcących kandydatów do pracy w branży samochodowej. Precyzyjnie przedstawiono w niej przepisy i zasady ruchu drogowego oraz znaki i sygnały drogowe. Omówiono obowiązki kierującego pojazdem i uczestnika ruchu drogowego, m.in. zasady postępowania na miejscu wypadku drogowego.

Istotną częścią publikacji są zagadnienia dotyczące warunków używania pojazdów w ruchu drogowym, np. obowiązkowe wyposażenie pojazdu, sposoby przewozu ładunków. Przybliżono w niej zarówno informacje na temat okresowych badań technicznych pojazdów, jak i codziennych czynności kontrolno-obsługowych. Końcowy rozdział poświęcono szkoleniu i egzaminowaniu osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami.

Materiał obejmuje wszystkie treści obowiązujące kandydatów podczas egzaminu teoretycznego na prawo jazdy kategorii B. 

Aktualna, rzetelna wiedza – autorzy publikacji są wykładowcami prawa ruchu drogowego.