Architektura

To pierwsza z trzech książek z serii prezentującej z jednej strony metody stosowane w dawnym budownictwie, z drugiej współczesną wiedzę konserwatorską. Jest efektem wieloletniej działalności naukowo-badawczej i doświadczenia zawodowego Profesora Jana Tajchmana – prekursora współczesnych badań naukowych nad technologią, technikami i materiałoznawstwem historycznych budowli. Pierwszy tom dotyczy fundamentów, rusztowań, murów, więźb oraz sklepień. Jest polecany w szczególności studentom kierunków technicznych, architektury, uczelni plastycznych a także badaczom historycznej architektury oraz zawodowym konserwatorom zabytków.

Monografia dotyczy teoretycznych podstaw planowania przestrzennego w najszerszym możliwym ujęciu. W ocenie jednego z recenzentów „ jest to jedna z nielicznych książek w polskiej literaturze przedmiotu, która tak wielostronnie opisuje korzenie i istotę tej dziedziny, a także umocowanie jej fundamentów w różnych sferach działalności”. Autor naświetla elementy planowania przestrzennego w różnych aspektach, tj. metodologicznym, metodycznym, doktrynalnym, historycznym, prawnym, filozoficznym i politycznym.

W monografii przedstawiono wyniki badań dotyczących procesów rozwojowych małych miast (do 20 tys. mieszkańców) w Polsce położonych w strefach podmiejskich większych ośrodków. Badania przeprowadzono na przykładzie strefy podmiejskiej Warszawy, a ich zakres merytoryczny obejmował zagadnienia urbanistyki i architektury oraz zmian krajobrazu miejskiego, jakie zaszły na obszarach małych miast w wyniku dwóch transformacji ustrojowych – wprowadzenia gospodarki socjalistycznej po 1945 roku i powrotu do gospodarki kapitalistycznej po 1989 roku.
 

Warszawa niezaistniała Jarosława Trybusia to fascynująca opowieść o niezrealizowanych projektach urbanistycznych i architektonicznych dwudziestolecia międzywojennego. Autor – historyk sztuki, krytyk architektury, w latach 2012-2019 wicedyrektor Muzeum Warszawy – zebrał nierozpoznane dotąd i rozproszone projekty tworzone z myślą o stolicy Polski na przełomie lat 30. i 40. XX wieku. 

W Warszawie przygotowywano się wówczas do Powszechnej Wystawy Krajowej, która miała odbyć się w 1944 roku na Saskiej Kępie. Tereny wystawowe miały zajmować miejsce dzisiejszego Stadionu Narodowego i parku Skaryszewskiego. Ponadto planowano przebudowę historycznego centrum miasta z placem Piłsudskiego, placem Zamkowym i Starym Miastem, budowę nowego Dworca Centralnego wraz z Centralnym Dworcem Pocztowym, lotniska na Gocławiu oraz dzielnicy reprezentacyjnej na Polu Mokotowskim – Dzielnicy Marszałka Józefa Piłsudskiego ze Świątynią Opatrzności Bożej. Wybuch II wojny światowej przerwał realizację tych planów. 

Publikacja jest efektem wieloletnich badań. Większość zawartych w książce ilustracji nie była dotąd publikowana. Fotografie i rysunki architektoniczne ze zbiorów m.in. Muzeum Narodowego i Narodowego Archiwum Cyfrowego składają się na najpełniejszy jak dotąd obraz Warszawy rysowanej pod okiem prezydenta Stefana Starzyńskiego. Zaprezentowana architektura i urbanistyka doskonale odzwierciedlają nastroje drugiej połowy lat 30. – epoki, w której modernizacyjne ambicje młodego państwa splotły się nierozerwalnie z duchem nacjonalizmu i militaryzmu. Autor stawia przewrotne pytanie: czy wizja Warszawy niezrealizowana z powodu wojny byłaby inna, gdyby nad Europą nie wisiało widmo konfliktu zbrojnego?

Współwydawcami książki są:

Muzeum Powstania Warszawskiego
Muzeum Narodowe w Warszawie
Fundacją Bęc Zmiana

Olbrzymia część zabudowy Łodzi w okresie najbardziej dynamicznego rozwoju miasta, do wybuchu pierwszej wojny światowej, wzniesiona została dzięki inwestorom reprezentującym stosunkowo wąską i zawodowo jednorodną grupę ludzi – łódzkich przedsiębiorców.

O architekturze PRL pisze się coraz więcej. Odkrywa się przed czytelnikiem kolejne etapy budownictwa tamtych lat, które tylko na pozór wydają się ujednolicone, niezmienne i mało interesujące. Tym ważniejsze wydaje się, by pogłębiać wiedzę dotyczącą modernizmu socjalistycznego i tworzyć nową świadomość. Po 1945 r. budownictwo w Polsce zostało skierowane na nowe drogi rozwoju, zmieniając mecenat z prywatnego na państwowy, wykorzystując nowe technologie, a także dynamizując prace budowlane, wprowadzając pojęcia normatywów oraz mechanizacji. Łódzkie biuro projektów „Miastoprojekt-Łódź” łączyło w swojej działalności wszystkie te potrzeby i oczekiwania.

Autor tej książki pragnie zwrócić uwagę czytelnika na zagadnienia różnorodności budownictwa mieszkaniowego, reprezentacyjnych centrów miasta powstałych przy ul. Traugutta i wysokościowców w strefie biuro-handlowej przy ul. Głównej (ob. al. Piłsudskiego). Śródmiejska Dzielnica Mieszkaniowa, łódzki „Manhattan” góruje nad główną arterią miasta, al. Piłsudskiego, łączącą wschodnie i zachodnie osiedla miasta. Architekci „Miastoprojektu-Łódź” nadali Łodzi charakter miasta akademickiego, realizując plany urbanistyczne dzielnicy akademickiej, projektując pierwsze gmachy. Konkursy architektury mieszkaniowej („Złota Kielnia”) angażowały nie tylko projektantów, ale całe społeczeństwo, które wybierało najlepszy wizualnie i funkcjonalnie obiekt mieszkaniowy.

„Miastoprojekt-Łódź” swojemu miastu. Projekty, realizacje, konkursy to książka, która podejmuje niełatwą próbę ukazania architektury łódzkiej w innym, nowym, korzystnym świetle, uciekając od polityki historycznej. Jej zadaniem jest udowodnienie, że architektura Łodzi po 1945 r. oraz prace architektów czerpią wiele z estetyki i tradycji architektonicznej, a pojęcie modernizmu socjalistycznego nie jest wytworem sztucznym, pozbawionym sensu i wartości.

Modernizm w architekturze Łodzi XX wieku, autorstwa Błażeja Ciarkowskiego z Politechniki Łódzkiej i Krzysztofa Stefańskiego z Uniwersytetu Łódzkiego, jest pierwszym, nowatorskim opracowaniem ważnego dla dziejów miasta zagadnienia. W usystematyzowany, chronologiczny sposób prezentuje pojawienie się i rozwój w architekturze Łodzi modernizmu – nurtu, który odcisnął piętno na sztuce XX wieku, a szczególnie ważny był dla architektury.

Modernizm oznaczał zerwanie z formami historycznymi i przy wykorzystaniu nowych technologii: żelbetu, stali i szkła, wprowadzał estetykę prostych, kubicznych form i odejście od ornamentu. Był także swoistą rewolucją w budownictwie mieszkaniowym, mającą poprawić katastrofalną sytuację bytową niższych warstw ludności.

Publikacja podzielona jest na trzy części. Pierwsza opisuje początki łódzkiego modernizmu – pojawienie się secesji i nowych konstrukcji żelbetowych przed I wojną światową. Część druga ukazuje triumf modernizmu w latach międzywojennych, kiedy nowe formy zaczęły przekształcać architektoniczny obraz miasta. Część trzecia to modernizm czasów PRL-u, zwany też „socmodernizmem”, który zmienił istotnie obraz miasta, zarówno w centrum, jak i na obrzeżach, w formie wielkich osiedli mieszkaniowych („blokowisk”). Autorzy zwracają też uwagę na architektów związanych z tym nurtem, twórców o dużym i ważnym dorobku.

Książka przedstawia znaczenie modernizmu dla architektury Łodzi. Pozwala na zerwanie ze stereotypowym spojrzeniem na miasto przez pryzmat jedynie architektury XIX wieku: kamienic, fabryk i fabrykanckich rezydencji. Ukazuje inne oblicze Łodzi, która konsekwentnie w ciągu XX wieku zmieniała swój wizerunek.

Całość ilustrują liczne unikalne plany i zdjęcia.

Temat jakości przestrzeni publicznej jest w Polsce zagadnieniem, o którym coraz częściej się dyskutuje. Coraz więcej ludzi zaczyna dostrzegać potrzebę dostępu do dobrej, funkcjonalnej i estetycznej przestrzeni publicznej. Przestrzeń miejska w Polsce już zaczyna stopniowo zmieniać się na lepsze. Zanim jednak proces ten nabierze jeszcze większego rozpędu, warto dowiedzieć się nieco więcej o naturze, funkcjach i formach przestrzeni publicznych w miastach zachodnich.

Miastoprojektanci. Łódzcy architekci w czasach PRL-u to historia wybranych architektów, tytułowych „miastoprojektantów”. Po zakończeniu II wojny światowej przybywali do miasta z różnych stron kraju, aby budować „drugą Łódź”. Stanowili barwną mozaikę postaci, które ukształtowały różne okoliczności, ośrodki i uczelnie. Razem tworzyli nowoczesne oblicze „miasta włókniarzy”, które marzyło o tym, by zrzucić z siebie odium ośrodka przemysłowego i stać się pełnoprawną metropolią.

W kolejnych rozdziałach przedstawione zostały sylwetki projektantów i zespołów projektowych, które wywarły niezaprzeczalny wpływ na kształt łódzkiej architektury: Heleny i Jerzego Kurmanowiczów,  Janusza Wyżnikiewicza, Aleksandra Zwierko, Krystyny Krygier, Pracowni nr 3 (Krystyna Greger, Zdzisław Lipski, Andrzej Owczarek, Jakub Wujek), Bolesława Kardaszewskiego oraz Jerzego Samujłło.

Nie masz Polski bez morza i Pomorza… – te słynne słowa prezydenta Rzeczypospolitej Ignacego Mościckiego, zawarte w przemówieniu z 31 lipca 1932 roku, miały przekonać Polaków o ważnej roli tego regionu w dziejach Polski i jego znaczenia w przyszłości. „Straż nad Bałtykiem” powierzono większym miastom i mniejszym ośrodkom. Szczególnie zostały wyróżnione: Toruń – jako stolica Pomorza, Gdynia – jako prężnie rozwijający się port morski, Bydgoszcz – jako najważniejszy ośrodek przemysłowo-gospodarczy, Inowrocław i Ciechocinek – jako dwa kurorty oraz Włocławek – stolica Kujaw.

Reprint Monografii Wielkiego Pomorza i Gdyni, która ukazała się z okazji 20 rocznicy powrotu Pomorza do Macierzy, prezentuje ten region w szerokiej perspektywie. O wspaniałej przeszłości Pomorza świadczą wydarzenia historyczne, bogactwo zabytków i osiągnięcia kultury ludowej. Teraźniejszość widoczna jest w dokonaniach w dziedzinie rozwoju przemysłu, szkolnictwa i kultury. Uwagę zwracają również zagadnienia związane z rolnictwem i turystyką.

Szeroki zakres tematyczny opracowania oraz liczne ilustracje (ponad 250) miały dowodzić wyjątkowości i atrakcyjności tego obszaru tak pod względem historycznym, jak i gospodarczym oraz kulturalnym. Ideę tę udało się licznemu gronu Autorów wcielić w życie.

Publikacja niniejsza, jako pomoc dydaktyczna dla studentów architektury, przeznaczona jest również dla szerszego grona osób zainteresowanych tą problematyką.
 
Jest autorską próbą przedstawienia wybranych zagadnień historii gotyckiej architektury w Polsce, utrzymaną w formie esejów ilustrowanych własnymi zdjęciami obiektów architektury i sztuki – Styl gotycki trwał na ziemiach Polski przez około dwa i pół wieku, od połowy XIII do początków XVI wieku – W tym czasie ukształtowana została jego zróżnicowana terytorialnie oraz historycznie postać stylistyczna i ten właśnie aspekt przemian starał się autor wyeksponować w swej pracy.

brak opisu

Ergonomia wobec wyzwań masowości i globalizacji

Podstawy projektowania zabudowy potoków górskich

Monografia przedstawia, przeprowadzoną w sposób autorski, ocenę jakości przestrzeni architektonicznej szpitala. Tłem dla przeprowadzonych badań było szerokie studium analityczne architektury przestrzeni szpitalnej o charakterze społecznym na świecie, w kontekście zarówno najnowszych opublikowanych badań naukowych, uwarunkowań legislacyjnych, jak i historii architektury, na podstawie których opracowano metodę sondażową.

Pracownia Rysunku Odręcznego „Horyzont” prezentuje nowe, poszerzone wydanie pierwszego w Polsce, specjalistycznego podręcznika do nauki odręcznego rysunku architektonicznego oraz krajobrazowego. K...