Maszyny elektryczne i transformatory

Jest to kolejna publikacja z SERII „Maszyny elektryczne”. W tej książce znalazły się podstawowe i najważniejsze zagadnienia z transformatorów i maszyn elektrycznych. Są one tak przedstawione, aby były zrozumiałe i przyswajalne dla uczących się studentów studiów inżynierskich i magisterskich, a także dla inżynierów zajmujących się eksploatacją transformatorów i maszyn elektrycznych.

Przedmiotem opracowania jest sformułowanie opisu ruchu układu mechanicznego z ograniczeniami jednostronnymi, wyznaczającymi dopuszczalny obszar w przestrzeni konfiguracji układu. Tego rodzaju zagadnienie służy do analizy ruchu i obciążeń powstających w maszynach i konstrukcjach inżynierskich, w których znajdują się ograniczniki przemieszczeń. Uwagę skupiono głównie na matematycznym opisie zagadnień związanych z oddziaływaniem więzów jednostronnych na ciała układu, ale zaprezentowano również więzy dwustronne potraktowane jako szczególny przypadek. 
 

Podstawy obliczeń z mechaniki płynów w inżynierii i ochronie środowiska

Rysunek techniczny to konwencja graficznego zobrazowania maszyn, mechanizmów, konstrukcji, urządzeń, układów, systemów itp., dostarczająca pełnej informacji o działaniu, wykonaniu elementów oraz montażu określonego obiektu. Dawniej rysunek techniczny wykonywany był ręcznie na papierze lub kalce technicznej ołówkiem lub tuszem. Od lat 70-tych zaczęto tworzyć systemy komputerowego wspomagania projektowania (CAD).

Niniejsza publikacja przedstawia Czytelnikowi praktyczne, aktualne i pogłębione informacje, zobrazowane oczywiście odpowiednimi szkicami, dotyczące przykładowo:

• rzutowania prostokątnego i aksonometrycznego,
• reguł wymiarowania,
• sporządzania rysunków technicznych maszynowych wykonawczych i złożeniowych,
• odwzorowywania elementów maszyn i urządzeń,
• zasad sporządzania rysunków technicznych przy użyciu AutoCAD-a.

Książkę kierujemy zarówno do praktyków, wykonujących rysunki techniczne – np. personelu inżynieryjno-technicznego zakładów przemysłowych, jak i studentów studiów inżynierskich, na których wykładane są przykładowo: Grafika inżynierska, Rysunek techniczny, Podstawy konstrukcji maszyn itp.

„W prezentowanej książce podjęto próbę zebrania i usystematyzowania najistotniejszych reguł posługiwania się zasadami rysunku technicznego maszynowego i narzędziami modelowania CAD w czasie wykonywania dokumentacji technicznej.

Zamieszczone w książce informacje mają na celu:

• ułatwienie sprawnego tworzenia dokumentacji technicznej w oparciu o obowiązujące normy rysunkowe i narzędzia CAD,
• usprawnienie procesu czytania i zrozumienia dokumentacji technicznej,
• uzmysłowienie współczesnych tendencji zmian norm dotyczących rysunku technicznego,
• zrozumienie i prawidłową interpretację informacji zawartych w rysunkach technicznych maszynowych wykonanych według starszych norm rysunkowych,
• ułatwienie przetwarzania i dostosowywania starszej, lecz ciągle wykorzystywanej dokumentacji technicznej (np. w celach naukowych, do analiz dotyczących rozwiązań patentowych itp.).

Proponowane w książce ujęcie tematyki ma szczególnie na celu wyrobienie właściwych reguł postępowania w czasie tworzenia dokumentacji, zwłaszcza u początkujących lub mało zaawansowanych projektantów i konstruktorów. Proces tworzenia dokumentacji za pomocą narzędzi CAD zilustrowano, wykorzystując wiodące na polskim rynku programy firmy AutoDesk AutoCAD i Autodesk Inventor Professional. Omówiono podstawowe zasady dotyczące konfiguracji programów oraz kolejne etapy wykonywania dokumentacji aż do uzyskania rysunku technicznego gotowego do wydruku na arkuszu papieru.”

Książka zawiera zbiór 171 zadań z rozwiązaniami z takich działów mechaniki płynów, jak: statyka i kinematyka płynów, dynamika płynu doskonałego i rzeczywistego, opływ ciał, przepływy ściśliwe, pomiary lepkości i wydatku płynów, procesy mieszania i przetłaczania płynów oraz teoria podobieństwa zjawisk przepływowych. Każdy rozdział książki poprzedzony jest krótkim wprowadzeniem teoretycznym, mającym na celu przypomnienie najważniejszych informacji z danego działu mechaniki płynów. Na końcu książki podano literaturę źródłową, wykorzystaną w opracowaniu niniejszego skryptu, pozwalającą m.in. samodzielnie pogłębiać wiedzę z zakresu mechaniki płynów i zwiększać umiejętności jej praktycznego zastosowania zarówno podczas studiów, jak i później w praktyce zawodowej inżyniera. 
 

Skrypt jest przeznaczony dla studentów wydziałów mechanicznych i budowlanych uczelni politechnicznych. Opracowanie zawiera wykład teorii płyty sandwiczowej z laminowanymi warstwami zewnętrznymi i ortotropową warstwą środkową w ujęciu praktycznym. Celem tego ujęcia jest ułatwienie czytelnikowi – projektantowi konstrukcji sandwiczowych, efektywnego zaznajomienia się z prezentowaną teorią i jej zastosowaniem na etapie projektowania wstępnego. Zakres skryptu obejmuje m.in.: opis wybranych modeli kinematycznych płyty sandwiczowej; prezentacja lokalnych modeli fizycznych warstewek laminowanych, z których złożone są warstwy zewnętrzne oraz lokalnego modelu fizycznego warstwy środkowej płyty sandwiczowej; wyprowadzenia globalnych modeli fizycznych płyty sandwiczowej; wyprowadzenia przemieszczeniowych równań równowagi płyty sandwiczowej; opis sposobu aplikacji teorii oraz dane i wyniki obliczeń dla pięciu płyt sandwiczowych z laminowanymi warstwami zewnętrznymi z różnymi wzmocnieniami laminatu (aramidowymi, grafitowymi, szklanymi, węglowymi itp.).

Skrypt jest podzielony na cztery części. W pierwszej omówiono podstawowe właściwości materiałów, a w szczególności wiązania między atomami. W dalszej części podano podstawowe własności mechaniczne i użytkowe materiałów oraz sposoby umacniania materiałów plastycznych. Przedstawiono grupę materiałów sprężysto-plastycznych, a więc metale i ich stopy, w tym stopy żelaza i metali nieżelaznych. Kolejna część dotyczy materiałów ceramicznych, w tym struktury, jej kształtowania i właściwości użytkowych. W ostatniej części omówiono kompozyty o osnowie metalowej i ceramicznej, które nie są jeszcze tak powszechnie stosowane jak kompozyty o osnowie polimerowej. 

Prezentowana publikacja przedstawia teorię, budowę i sposoby projektowania różnego rodzaju maszyn elektrycznych wzbudzanych magnesami trwałymi. Maszyny elektryczne z magnesami trwałymi stosowane jako prądnice (np. w OZE) są maszynami synchronicznymi o stałym wzbudzeniu, stosowane jako silniki mają właściwości napędowe i regulacyjne identyczne jak silniki prądu stałego, przy czym zamiast komutatora mechanicznego mają komutator elektroniczny.

Maszyny elektryczne z magnesami trwałymi, w stosunku do wszystkich innych rodzajów maszyn elektrycznych, mają najwyższą: sprawność, przeciążalność momentem, dynamikę działania i gęstość mocy w jednostce objętości.

Silniki BLDC to napędy uniwersalne – wykorzystywane są w układach napędowych maszyn roboczych, robotów i manipulatorów, w samochodach spalinowych, elektrycznych i hybrydowych, w górnictwie (wentylatory, kolejki), w sprzęcie medycznym, wojskowym (układy pozycjonowania), w urządzeniach AGD (suszarki, pralki, odkurzacze), itd. Prądnice z magnesami trwałymi są stosowane w odnawialnych źródłach energii (elektrownie wiatrowe i wodne).

W publikacji Czytelnik znajdzie następujące zagadnienia:

• Historia rozwoju przetworników elektromechanicznych
• Przetworniki elektromechaniczne
• Magnesy trwałe i ich parametry
• Magnesowanie magnesów trwałych
• Obliczanie obwodów magnetycznych wzbudzanych magnesami trwałymi
• Silniki o trzech zębach twornika
• Maszyny komutatorowe prądu stałego wzbudzane magnesami trwałymi
• Silniki z komutacją elektroniczną
• Prądnice synchroniczne z magnesami trwałymi
• Mikromaszyny z biegunami kłowymi
• Silnik skokowy hybrydowy
• Inne zastosowanie magnesów trwałych w układach serwomechanicznych

Jest to podręcznik akademicki, kierowany m.in. do studentów uczelni technicznych (kierunki: Mechatronika, Elektrotechnika, Mechanika i Budowa Maszyn, Energetyka), ale także do praktyków – inżynierów elektrotechników, inżynierów zajmujących się układami napędowymi itp.

Skrypt zawiera zbiór zadań z dynamiki, dostosowany do programu nauczania na wydziałach Inżynierii Lądowej i Budownictwa, dlatego pewne działy dynamiki potraktowano skrótowo lub pominięto.

Celem autora prezentowanego zbioru zadań jest wskazanie studentom możliwości zastosowania w praktyce zasad i procedur prowadzenia podstawowych obliczeń inżynerskich wspomagających projektowanie urządzeń mechanicznych oraz typowych modeli obliczeniowych, charakterystycznych dla wybranych zespołów mechanicznych i ich elementów. Pod względem merytorycznym układ zbioru zadań jest w dużej mierze zgodny z układem skryptów teoretycznych tego samego autora, wydawanych pod wspólnym tytułem Podstawy konstrukcji maszyn. Prezentowane opracowanie stanowi drugą część zbioru zadań i zawiera przykłady oraz zadania nawiązujące do obliczeń towarzyszących projektowaniu różnego rodzaju elementów podatnych oraz sprzęgieł, hamulców i przekładni zębatych traktowanych jako części większych całości, czyli układów przenoszenia napędu i 

Ostatnia z serii książek, przygotowanych przez Wydawnictwo Naukowe PWN z cyklu ROBOTYKA, przekazuje Czytelnikowi nowoczesną i aktualną wiedzę dotyczącej jednej z najbardziej rozwijających się technologii XXI wieku. Podręcznik zatytułowany Programowanie robotów przemysłowych systematyzuje w jednym tomie szeroką, choć trudno dostępną wiedzę z zakresu programowania robotów.

Cała treść książki jest jednym wielkim ciągiem prezentacji przykładów opisujących krok po kroku zagadnienia związane z uruchomieniem, konfiguracją, jak i programowaniem robotów.

W stosunku do istniejących obecnie opracowań czy też artykułów dotyczących programowania robotów, jest to pierwsza pozycja prezentująca te zagadnienia na przykładzie rozwiązań takich firm jak: ABB, FANUC, KUKA i MITSUBISHI. Książka stanowi więc kompendium robotyki, opisujące języki programowania z praktycznymi przykładami.

Książka ze względu na praktyczność i sposób przekazu kierowana jest nie tylko do studentów automatyki i robotyki czy mechatroniki, ale również do praktyków – programistów robotów, integratorów automatyki, inżynierów i wielu innych.

JERZY WEBER, JAN SOCHA
PODSTAWY ELEKTROOSADZANIA POWŁOK METALOWYCH

JAN SOCHA, JERZY A. WEBER
PODSTAWY ELEKTROLITYCZNEGO OSADZANIA STOPÓW

Zbiór zadań z mechaniki konstrukcji prętowych

zagadnienia zginania z udziałem dużych sił osiowych, wyboczenia i dynamiki.

Skrypt obejmuje dwa zagadnienia mechaniki sprężystych konstrukcji prętowych – wpływ dużych sił osiowych na deformacje zgięciowe ram płaskich oraz dynamikę prętów i ram płaskich. W opracowaniu dołożono wszelkich starań, aby prezentowane metody obliczeń podać w jak najprostszej formie, prowadzącej do rozwiązania wybranych zadań. Mimo że nie omówiono podstaw teoretycznych użytych metod obliczeniowych, ale też nie zredukowano metodyki rozwiązań do formalnych algorytmów.