Instalacje przeciwpożarowe

W kolejnej publikacji z serii „Zeszyty dla elektryków” przybliżymy możliwości wykorzystania, zasady działania i podstawy projektowania instalacji stosowanych do zabezpieczania przeciwpożarowego budynków.
Jednym z nadrzędnych celów, które należy uwzględnić podczas projektowania budynków, są wymagania, jakie powinien on spełnić w zakresie bezpieczeństwa pożarowego. Bezpieczeństwo pożarowe jest zagadnieniem bardzo złożonym, uwzględniającym wiele czynników zarówno typowo budowlanych, jak i instalacyjnych. Ponieważ instalacje przeciwpożarowe odgrywają w budynku bardzo istotną rolę, warto poznać ich elementy, zasadę działania i podstawy projektowania.

Przepisy przeciwpożarowe wprowadziły definicję urządzeń przeciwpożarowych. Zgodnie z nią, są to urządzenia najczęściej stałe lub półstałe, uruchamiane ręcznie lub samoczynnie, służące do wykrywania i zwalczania pożaru lub ograniczania jego skutków. W szczególności należą do nich stałe i półstałe urządzenia gaśnicze i zabezpieczające, czyli:

* urządzenia wchodzące w skład dźwiękowego systemu ostrzegawczego (DSO),
* system sygnalizacji pożarowej, w tym urządzenia sygnalizacyjno-alarmowe,
* urządzenia odbiorcze alarmów pożarowych,
* urządzenia odbiorcze sygnałów uszkodzeniowych,
* instalacje oświetlenia ewakuacyjnego,
* hydranty i zawory hydrantowe,
* pompy w pompowniach przeciwpożarowych,
* przeciwpożarowe klapy odcinające,
* urządzenia oddymiające,
* urządzenia zabezpieczające przed wybuchem,
* drzwi i bramy przeciwpożarowe, o ile są wyposażone w systemy sterowania.

Przepisy przeciwpożarowe nakazują wykonywanie wymienionych instalacji na podstawie odpowiednich projektów technicznych. Powinny one uwzględniać tzw. scenariusz rozwoju zdarzeń w czasie pożaru, czyli tak działać, być skonfigurowane i składać się z takich elementów, które zapewnią odpowiedni poziom ich funkcjonalności w przypadku pożaru lub innego zagrożenia. Dlatego projekty te wymagają stosownych uzgodnień i weryfikacji przez rzeczoznawców do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych. Ponadto poprawność wykonanych na ich podstawie instalacji powinna być potwierdzona odpowiednimi próbami i badaniami. Eksploatacja urządzeń przeciwpożarowych wymaga z kolei, aby były one poddawane przeglądom i prawidłowo konserwowane, zgodnie z zasadami określonymi w Polskich Normach dotyczących urządzeń przeciwpożarowych, w odnośnej dokumentacji techniczno-ruchowej oraz instrukcjach obsługi, w okresach i w sposób zgodny z instrukcją ustaloną przez producenta, nie rzadziej jednak niż raz w roku.
[od Autora]


SPIS TREŚCI:

1. Instalacje sygnalizacji pożarowej
1.1. Wstęp
1.2. Wymagania przepisów
1.3. Zasada działania systemu sygnalizacji pożarowej
1.4. Elementy instalacji sygnalizacji pożaru
1.4.1. Charakterystyka i zasady doboru czujek pożarowych
1.4.2. Linie dozorowe
1.4.3. Pozostałe elementy instalacji wykrywania pożaru
1.4.4. Centralka sygnalizacji pożaru (CSP)
1.4.5. Alarmowanie w systemach sygnalizacji pożaru
1.5. Projektowanie instalacji sygnalizacji pożarowej
1.5.1. Stan prawny
1.5.2. Dokumentacja projektowa
1.6. Parametry systemów sygnalizacji pożarowej
1.7. Podział budynku na strefy nadzorowane
1.8. Oprzewodowanie w instalacji sygnalizacji pożarowej
1.9. Zasady nadzorowania obiektu liniami dozorowymi
1.10. Dobór i rozmieszczenie czujek
1.10.1. Liczba i rozmieszczenie czujek
1.10.2. Powierzchnia dozorowania i rozmieszczenie czujek
1.10.3. Zasady rozmieszczania i instalacji liniowych czujek dymu
1.10.4. Rozmieszczenie czujek w kanałach wentylacyjnych
1.10.5. Rozmieszczenie ręcznych ostrzegaczy pożarowych
1.11. Alarmy fałszywe
1.12. Zasady alarmowania i urządzenia alarmowe
1.13. Lokalizacja centrali sygnalizacji pożarowej
1.14. Zasilanie systemów sygnalizacji pożaru
1.15. Transmisja sygnałów do pożarowego alarmowego centrum odbiorczego
1.16. Uruchomienie i odbiór systemu
1.17. Urządzenia pomocnicze systemów sygnalizacji pożaru
1.18. Warunki odbioru instalacji sygnalizacji pożaru

2. Instalacje do odprowadzania dymu i ciepła
2.1. Wymagania przepisów
2.2. Zadania urządzeń i instalacji oddymiających
2.3. Instalacje oddymiania grawitacyjnego
2.4. Zasada działania systemu oddymiania
2.5. Elementy instalacji oddymiającej
2.6. Instalacje zapobiegające zadymieniu – nadciśnieniowe

3. Instalacje zamknięć przeciwpożarowych

4. Dźwiękowe systemy ostrzegawcze (DSO)  
4.1. Zadania dźwiękowego systemu ostrzegawczego  
4.2. Wymagania wobec DSO  
4.3. Zasada działania i budowa DSO  

5. Zasilanie urządzeń elektrycznych funkcjonujących w czasie pożaru  
5.1. Zabezpieczenia przeciwpożarowe instalacji elektrycznych
5.2. Tunele kablowe

Literatura

Dodatki

Dodatek 1.: Wyłącznik przeciwpożarowy prądu
Dodatek 2.: Ochrona przeciwpożarowa kanałów i tuneli kablowych
Dodatek 3.: Dobór przewodów i/lub kabli do zasilania urządzeń ppoż. funkcjonujących w czasie pożaru
Dodatek 4.: Pożary w pomieszczeniach i krzywe pożarowe symulujące pożary
Dodatek 5.: Projekt instalacji zasilania i sterowania klap dymowych
Dodatek 6.: Projekt zasilania kotłowni gazowej w budynku wielorodzinnym
Dodatek 7.: Projekt instalacji sygnalizacji pożarowej i sterowania oddymianiem klatek schodowych budynku internatu