Polskie działania destrukcyjne na Górnym Śląsku w latach 1920 - 1921

Na inaugurację III powstania śląskiego, w nocy z 2 na 3 maja 1921 roku, wyleciały w powietrze najważniejsze mosty kolejowe łączące obszar plebiscytowy z Niemcami. W ten sposób Tadeuszowi Puszczyńskiemu – „Wawelbergowi” i jego podkomendnym udało się odgrodzić powstanie od natychmiastowego kontrataku ze strony Niemiec i umożliwić realizację podstawowego celu operacyjnego – dotarcia do Odry i opanowania niemal całego obszaru zakreślonego w polskich żądaniach rewindykacyjnych tak zwaną linią Wojciecha Korfantego. Liczył się również efekt psychologiczny, znaczenie miała determinacja, z jaką rozpoczął się nowy ruch zbrojny. Wszyscy zdali sobie sprawę z wagi przedsięwzięcia. Inicjatorzy porwali się na akcję, „dla której pod względem wielkości zadania nie było wzorców w historii ruchów rewolucyjnych i wojen partyzanckich”. To, co zostało uznane za „wiekopomny czyn ducha powstańczego”, wprawiło w zdumienie przeciwnika. Prasa niemiecka, wskazując na zniszczone mosty, pisała, że plan powstania został przygotowany „ze zbrodniczą genialnością” (mit einer verbrecherischen Genialität). [...]

Wspomnienia Puszczyńskiego, choć prezentują tylko pewien, do tego specyficzny wycinek działań zbrojnych trzeciego zrywu i nie pretendują do ogarnięcia całości, sporo jednak mówią o ludziach i sytuacji w obozie polskim. Jest to wizerunek surowy, nakreślony bez retuszu, odarty z patosu, widziany oczyma piłsudczyka – lewicowego radykała, sięgającego do piłsudczykowskiej tradycji walk narodowowyzwoleńczych.