Technologia transportu kolejowego

W książce w przystępny sposób opisano zagadnienia związane z technologią kolejowych przewozów ładunków i osób, w tym m.in.:

• zarys kolejowego procesu przewozowego,
• drogi kolejowe i ich elementy składowe oraz zasady ich utrzymania i naprawy,
• kolejowe punkty eksploatacyjne (posterunki ruchu, punkty handlowe do odprawy osób i przesyłek oraz stacje kolejowe),
• urządzenia sterowania ruchem kolejowym (klasyfikację, zasady sygnalizacji, urządzenia stacyjne, liniowe i łączności oraz zasady ich utrzymania),
• wagony kolejowe towarowe i osobowe wraz z podstawowymi danymi eksploatacyjnymi, zasadami ładowania wagonów towarowych oraz numeracją i oznaczaniem wagonów, a także zasadami ich utrzymania i naprawy,
• pojazdy trakcyjne spalinowe, elektryczne i parowe oraz zasady ich oznaczania, a także kolejowe pojazdy pomocnicze, zasady ich utrzymania i naprawy,
• zasady prowadzenia ruchu pociągów na szlakach i stacjach,
• technologię pracy manewrowej,
• technologię pracy stacji kolejowych towarowych i osobowych,
• technologię przemieszczania ładunków i osób w transporcie kolejowym,
• technologię kombinowanych procesów transportowych z udziałem transportu kolejowego, uwzględniającą tabor, terminale przeładunkowe i technologię przeładunku,

określenie zdolności przepustowej linii kolejowej oraz zdolności przerobowej i ładunkowej stacji.

Odbiorcy: studenci wydziałów transportu, logistyki oraz zarządzania wyższych uczelni, doradcy ds. transportu przedsiębiorstw, a także osoby profesjonalnie związane z przewozami kolejowymi.

Spis treści
Od autorów 9
1. Zarys kolejowego procesu przewozowego 11
1.1. Miejsce kolejowego procesu przewozowego w procesie transportowym 11
1.2. Kolejowy proces przewozowy ładunków 14
1.3. Kolejowy proces przewozowy osób 19
1.4. Czynniki produkcji zaangażowane w kolejowym procesie przewozowym 21
2. Drogi kolejowe 23
2.1. Sieć kolejowa i jej elementy 23
2.2. Klasyfikacja linii kolejowych 24
2.3. Skrajnia budowli i taboru kolejowego 25
2.4. Droga kolejowa i jej elementy składowe 27
2.4.1. Nawierzchnia kolejowa 27
2.4.2. Podtorze kolejowe 35
2.4.3. Budowle inżynierskie 36
2.5. Skrzyżowania dróg kolejowych z drogami publicznymi 37
2.5.1. Skrzyżowania dwupoziomowe 38
2.5.2. Skrzyżowania jednopoziomowe 38
2.6. Połączenia i skrzyżowania torów 40
2.6.1. Rozjazdy kolejowe 40
2.6.2. Drogi zwrotnicowe 43
2.6.3. Skrzyżowanie i sploty torów 44
2.6.4. Obrotnice i przesuwnice 45
2.7. Utrzymanie i naprawa dróg kolejowych 46
2.7.1. Istota systemu utrzymania dróg kolejowych 47
2.7.2. Technologia i organizacja napraw dróg kolejowych 48
3. Kolejowe punkty eksploatacyjne 50
3.1. Podział i charakterystyka kolejowych punktów eksploatacyjnych 50
3.1.1. Posterunki ruchu 50
3.1.2. Punkty handlowe 52
3.2. Stacje kolejowe 55
3.2.1. Rodzaje stacji kolejowych 55
3.2.2. Tory stacyjne, ich podział i przeznaczenie 56
3.2.3. Posterunki techniczne na stacjach 59
4. Urządzenia sterowania ruchem kolejowym 61
4.1. Pojęcia podstawowe 61
4.2. Klasyfikacja urządzeń sterowania ruchem kolejowym 62
4.3. Zasady sygnalizacji na kolejach polskich 63
4.4. Urządzenia stacyjne 69
4.4.1. Urządzenia mechaniczne ręczne 70
4.4.2. Urządzenia mechaniczne scentralizowane 73
4.4.3. Urządzenia elektromechaniczne 76
4.4.4. Urządzenia przekaźnikowe 76
4.4.5. Urządzenia komputerowe 79
4.4.6. Urządzenia nastawcze górek rozrządowych 81
4.5. Urządzenia liniowe 82
4.5.1. Blokada liniowa półsamoczynna 82
4.5.2. Blokada liniowa samoczynna 84
4.5.3. Urządzenia przekazywania informacji między torem a pojazdem 87
4.5.4. Zdalne sterowanie ruchem kolejowym 89
4.5.5. Urządzenia na przejazdach kolejowych 90
4.6. Projekt techniczno-ruchowy urządzeń sterowania ruchem kolejowym 91
4.7. Zasady utrzymania urządzeń sterowania ruchem kolejowym 93
4.8. Urządzenia łączności 95
5. Wagony kolejowe 97
5.1. Ogólny podział i przeznaczenie wagonów kolejowych 97
5.2. Wagony towarowe 98
5.2.1. Rodzaje wagonów towarowych 98
5.2.2. Budowa wagonów towarowych 99
5.2.3. Warunki kursowania wagonów towarowych poza granicami kraju 110
5.2.4. Podstawowe dane eksploatacyjne wagonów towarowych 111
5.2.5. Zasady ładowania wagonów towarowych 113
5.2.6. Numeracja, oznaczenia i napisy na wagonach towarowych 114
5.3. Wagony osobowe 119
5.3.1. Rodzaje wagonów osobowych 119
5.3.2. Budowa i wyposażenie wagonów osobowych 120
5.3.3. Warunki kursowania wagonów osobowych poza granicami kraju 122
5.3.4. Podstawowe dane eksploatacyjne oraz zasady numeracji i oznaczania wagonów osobowych 123
5.4. Utrzymanie i naprawa wagonów 125
5.4.1. Utrzymanie wagonów towarowych 126
5.4.2. Utrzymanie wagonów osobowych 128
5.5. Urządzenia hamulcowe 132
6. Pojazdy trakcyjne 138
6.1. Klasyfikacja i podstawowe cechy kolejowych pojazdów trakcyjnych 138
6.2. Spalinowe pojazdy trakcyjne 139
6.3. Elektryczne pojazdy trakcyjne 142
6.4. Lokomotywy parowe 147
6.5. Utrzymanie i naprawa kolejowych pojazdów trakcyjnych 149
6.6. Kolejowe pojazdy pomocnicze 152
6.7. Pojazdy niekonwencjonalne 152
7. Zasady prowadzenia ruchu pociągów na szlakach i stacjach 154
7.1. Ogólne zasady prowadzenia ruchu pociągów na szlaku 154
7.2. Zasady prowadzenia ruchu pociągów na szlaku linii jednotorowej 155
7.3. Zasady prowadzenia ruchu pociągów na szlaku linii dwutorowej 158
7.4. Prowadzenie ruchu pociągów na szlaku w warunkach szczególnych 160
7.5. Przyjmowanie, wyprawianie i przepuszczanie pociągów przez stację 163
7.6. Rozkład jazdy pociągów 166
8. Technologia pracy manewrowej 172
8.1. Pojęcie i cel manewrów 172
8.2. Sposoby wykonywania manewrów 173
8.3. Organizacja pracy manewrowej na stacji 180
9. Technologia pracy stacji kolejowych 182
9.1. Technologia pracy stacji towarowych 182
9.1.1. Obróbka pociągów towarowych tranzytowych 182
9.1.2. Obróbka pociągów kończących jazdę na stacji 186
9.1.3. Obróbka wagonów loco 188
9.1.4. Obróbka wagonów tranzytowych 193
9.1.5. Technologia zestawiania pociągów towarowych 194
9.1.6. Obróbka pociągów towarowych rozpoczynających jazdę na stacji 197
9.1.7. Proces technologiczny pracy stacji towarowej 197
9.2. Technologia pracy stacji osobowych 199
10. Technologia przemieszczania ładunków i osób w transporcie kolejowym 201
10.1. Technologia przemieszczania ładunków 201
10.1.1. Strumienie i potoki wagonów ładownych 201
10.1.2. Technologia przemieszczania na określonym kierunku transportowym 202
10.1.3. Rodzaje pociągów towarowych 205
10.1.4. Przewozy marszrutowe, wahadłowe i zwykłe 207
10.1.5. Przemieszczanie wagonów próżnych 209
10.2. Technologia przemieszczania osób 210
10.2.1. Podstawowe układy przemieszczania osób 210
10.2.2. Rodzaje pociągów pasażerskich 211
10.3. Technologia obsługi pociągów przez pojazdy trakcyjne 212
10.4. Prędkość pociągów i prędkość przewozu 213
11. Technologia kombinowanych procesów transportowych z udziałem transportu kolejowego 217
11.1. Rodzaje kombinowanych procesów transportowych 217
11.2. Tabor wagonowy 220
11.3. Terminale przeładunkowe 222
11.4. Technologia przeładunku 226
12. Zdolność przepustowa linii kolejowej oraz zdolność przerobowa i ładunkowa stacji 227
12.1. Zdolność przepustowa szlaku 227
12.2. Zdolność przepustowa stacji 230
12.3. Zdolność przerobowa stacji 234
12.4. Zdolność ładunkowa stacji towarowej 239
Literatura 242