
Wywiad z Iloną Duszak – wydawcą serii „Kurs Jubilerstwa” Carlesa Codiny
Od lat polskie wydanie „Kursu jubilerstwa” Carlesa Codiny cieszy się niesłabnącym zainteresowaniem, zbierając pozytywne opinie wśród zawodowców z branży złotniczej. Seria została okrzyknięta „kamieniem milowym w literaturze fachowej o złotnictwie”. Co skłoniło Panią do wydania tego cyklu? Jakie były początki tej inicjatywy? Zapytaliśmy o to Ilonę Duszak – złotnika-jubilera, tłumaczkę i wydawcę serii.
Kurs Jubilerstwa” – jak to się zaczęło?
– *Tak się złożyło w moim życiu, że z zawodu jestem również złotnikiem. Tworzenie w metalu było moim marzeniem, które z czasem stało się pasją. W trakcie nauki rzemiosła szukałam dobrej literatury fachowej. Do 2012 roku jedyne dostępne polskojęzyczne wydawnictwa to antykwaryczne egzemplarze książek dr. Franciszka Zastawnika, prof. Mieczysława Knoblocha czy Michała Gradowskiego. Choć były to wartościowe pozycje, nie pełniły roli podręczników złotniczych w klasycznym rozumieniu. Niewiele uwagi poświęcano w nich technikom złotniczym, opisom procesów czy współczesnym technologiom. Wiedza na temat narzędzi i ich poprawnego wykorzystania była ograniczona, a zmiany w chemii stosowanej w warsztatach, wynikające z norm unijnych, praktycznie nie były omawiane. Współczesna literatura dostępna była wyłącznie w formie obcojęzycznych wydawnictw zagranicznych. To właśnie wtedy trafiłam na książki Carlesa Codiny.*
Dlaczego Carles Codina?
– *Carles Codina i Armengol to złotnik-jubiler, który łączy pracę twórczą z dydaktyczną. Jest wykładowcą specjalizującym się w technikach złotniczych i wzornictwie na Wydziale Wzornictwa w słynnej szkole Escola Massana w Barcelonie. Jego dorobek jako twórcy, pisarza i nauczyciela ma międzynarodowy zasięg, zwłaszcza w Europie i Ameryce. Codina brał udział jako juror w licznych wystawach i konkursach jubilerskich, a także organizował wiele wystaw, zarówno indywidualnych, jak i zbiorowych. Jest autorem wielu artykułów i książek, m.in. „Biżuteria” (1999), „Złotnictwo” (2001) i „Nowa biżuteria” (2003), w których w sposób zwięzły wyjaśnia techniki i koncepcje współczesnego złotnictwa i jubilerstwa. Książki z cyklu „Kurs jubilerstwa” są traktowane na całym świecie jako podręczniki szkolne i akademickie. Doczekały się wydań w sześciu językach, a polska edycja jest siódmym przekładem.*
Dostępność i cena – dlaczego tak niska?
– *Książki zostały wydane na wysokim poziomie, choć ich cena jest umiarkowana. Zależało mi na ich trwałości, ponieważ powinny być zawsze pod ręką, bezpośrednio w warsztacie. Zawierają ogromną ilość cennych informacji i ilustracji, które pokazują przebieg poszczególnych procesów. Mają inspirować do samodzielnych praktyk warsztatowych przy użyciu nieskomplikowanych narzędzi. Ceną chciałam zachęcić i ułatwić dostęp do wiedzy osobom, które chcą się uczyć i rozwijać w zawodzie. Jestem przekonana, że cykl „Kurs jubilerstwa” stał się pomocny dla setek adeptów tajemnej sztuki złotniczej. Moim celem było i jest danie podwalin do ponownego rozwoju rzemiosła złotniczego, szczególnie po ostatnich latach zawirowań w szkolnictwie zawodowym.*
Podsumowanie
Seria „Kurs Jubilerstwa” Carlesa Codiny to nie tylko podręczniki, ale także inspiracja dla kolejnych pokoleń złotników. Dzięki zaangażowaniu Ilony Duszak polscy czytelnicy zyskali dostęp do wiedzy, która łączy tradycję z nowoczesnością. Cykl ten stał się nieodzownym narzędziem dla każdego, kto pragnie zgłębiać tajniki sztuki złotniczej.
Dziękujemy za rozmowę!